ویتیلیگو (پیسی یا برص): علل، علائم و گزینه‌های تداوی با توصیه‌های داکتر ذبیح عابد
شناخت و مدیریت ویتیلیگو با مراقبت‌های تخصصی و تغذیه سالم
علل ویتیلیگو
- اختلال خودایمنی: سیستم ایمنی به اشتباه به ملانوسیت‌ها حمله کرده و آن‌ها را تخریب می‌کند؛ ممکن است با تیروئیدیت یا دیابت نوع 1 همراه باشد.
- عوامل ژنتیکی: سابقه خانوادگی خطر ابتلا را افزایش می‌دهد؛ ژن‌های خاصی فرد را مستعد می‌کنند.
- عوامل محیطی و محرک‌ها: استرس، آفتاب‌سوختگی شدید، ترومای جلدی و تماس با مواد کیمیایی.
- کمبود مواد مغذی: کمبود ویتامین D یا سایر مواد مغذی می‌تواند نقش داشته باشد.
علائم ویتیلیگو
- لکه‌های سفید صاف روی دست‌ها، پاها، روی، گردن یا اطراف چشم و دهان.
- سفید شدن زودرس موها، ابروها یا مژه‌ها.
- از دست دادن رنگ در غشاهای مخاطی داخل دهان یا بینی.
- حساسیت لکه‌ها به آفتاب و گاهی خارش یا التهاب لبه‌ها.
ویتیلیگو به دو نوع تقسیم می‌شود: جنرالیزه (متقارن) و سگمنتال (یک طرف بدن، بیشتر در کودکان).
گزینه‌های تداوی ویتیلیگو
تداوی‌های دارویی
- کورتیکواستروئیدهای موضعی برای لکه‌های کوچک
- مهارکننده‌های کلسینورین برای نواحی حساس
- آنالوگ‌های ویتامین D برای کاهش التهاب
- پسورالن و UVA (PUVA) برای تحریک ملانوسیت‌ها
نوردرمانی
- UVB باند باریک ۲-۳ بار در هفته
- لیزر اکسایمر برای لکه‌های کوچک و هدفمند
تداوی‌های جراحی
- پیوند جلد یا پیوند تاول برای لکه‌های پایدار
- دپیگمانتاسیون با کریم مونوبنزون در موارد گسترده
مراقبت‌های مکمل و خانگی
- ضدآفتاب کیمیایی یا فیزیکی برای حفاظت از لکه‌ها
- تغذیه سالم شامل زردک، بادنجان رومی، توت‌ها، چهارمغز و تخم کتان؛ بادرنگ و تربوز برای آبرسانی مفیدند
- مدیریت استرس با یوگا، مدیتیشن و خواب کافی ۷-۹ ساعت
تداوی‌های نوین
- مهارکننده‌های JAK برای تحریک رنگدانه‌سازی
- سیروم‌های bFGF برای بازسازی ملانوسیت‌ها
نکات ویژه برای سالمندان
- محافظت از جلد با ضدآفتاب و لباس محافظ
- آبرسانی با کریم‌های حاوی هیالورونیک اسید یا سرامیدها
- حمایت روانی و مشاوره با روان‌شناس یا گروه‌های حمایتی
- مشورت با داکتر ذبیح عابد برای تداوی مناسب بر اساس سن و وضعیت سلامت
جمع‌بندی
ویتیلیگو یک بیماری خودایمنی با لکه‌های سفید ناشی از تخریب ملانوسیت‌ها است. عوامل ژنتیکی، استرس و آسیب‌های جلدی می‌توانند آن را تحریک کنند. نوردرمانی، داروهای موضعی و مراقبت‌های مکمل می‌توانند ظاهر جلد را بهبود دهند. استفاده از ضدآفتاب، تغذیه سالم شامل زردک، بادنجان رومی، چهارمغز، بادرنگ و تربوز و مدیریت استرس به مدیریت ویتیلیگو، به‌ویژه در سالمندان، کمک می‌کند. برای مشاوره تخصصی با داکتر ذبیح عابد تماس بگیرید.